Postawienie ogrodzenie działki nie świadczy o tym, że odpowiada on rzeczywistej granicy danej nieruchomości. Jeżeli granice nieruchomości uległy np. zatarciu, korzystanie z tak podzielonych działek utrwala stan niezgodny ze stanem faktycznym, tj. przebieg granicy nie odpowiada „prawdzie”.

Granice prawne nieruchomości są istotne.

Jeżeli granice nie odpowiadają rzeczywistości, wówczas możliwe jest rozgraniczenie nieruchomości lub odnowienie granic poprzez wznowienie znaków granicznych.

Wznowienie granic nieruchomości to procedura techniczna, umożliwiającą odtworzenie granicy w przypadku, gdy została ona zatarta lub przesunięta, a istniejąca dokumentacja pozwala na wyznaczenie tej granicy. Wznowienie granic wymaga zgody właścicieli sąsiednich nieruchomości.

Czynności wznowienia znaków granicznych nie wymagają więc przeprowadzenia postępowania administracyjnego, gdyż nie zapada w nim żadna decyzja administracyjna. W przypadku, w którym strony kwestionowały wznowione w tym trybie znaki graniczne, mają prawo zwrócić się do sądu. Sąd to jedyny organ, który jest właściwym do rozpoznania sprawy. Strony w takim procesie ponoszą koszty postępowania.

Wskazać należy w tym miejscu na art. 39 ust. 1 prawa geodezyjnego i kartograficznego.

Czynności wykonywane są na wniosek zainteresowanych przez uprawnionego geodetę.

Z kolei wniosek o rozgraniczenie może złożyć każdy zainteresowany rozgraniczeniem nieruchomości – nie wymaga zgody wszystkich. Rozgraniczenie nieruchomości jest postępowaniem administracyjnym prowadzonym przez stosowne organy i dokonywanym przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) przez upoważnionego geodetę oraz, o ile przewidują to przepisy, sąd. Stanowi o tym art. 29 prawa geodezyjnego i kartograficznego. Procedura ta ma na celu ustalenie przebiegu granic nieruchomości przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie w/w punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiedniej dokumentacji. W przypadku wystąpienia sporu co do przebiegu linii granicznych geodeta nakłania strony do zawarcia ugody. W takiej sytuacji strony mogą ustalić zgodną granicę pomiędzy działkami i taki stan uznany byłby za zgodny z prawem, gdyż ugoda zawarta przed geodetą posiada moc ugody sądowej.

Postępowanie rozgraniczenia dzieli się na dwa etapy, tzw. fazy, a mianowicie administracyjną i sądową. Przy czym postępowanie sądowe może się rozpocząć jedynie, gdy zostanie wyczerpana droga administracyjna.

Na podstawie dokumentów przygotowanych przez geodetę wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję o rozgraniczeniu nieruchomości, jeżeli zainteresowani właściciele nieruchomości nie zawarli ugody, a ustalenie przebiegu granicy nastąpiło na podstawie zebranych dowodów lub zgodnego oświadczenia stron.

Strona niezadowolona z  ustalenia przebiegu granicy może domagać się w odpowiednim terminie przekazania sprawy do sądu.

Sąd rozpatruje sprawy o rozgraniczenie nieruchomości w trybie nieprocesowym. Gromadzi w postępowaniu od nowa dowody i przeprowadza postępowanie dowodowe od początku, może powołać biegłego sądowego – geodetę, jeśli taka nowa opinia w sprawie jest konieczna.

Jeżeli macie Państwo konkretne pytania w tym zakresie – zachęcamy do kontaktu!